Crohn Hastalığında Beslenme

Crohn hastalığı, kronik bir inflamatuvar bağırsak hastalığıdır (IBH) ve sindirim sisteminin herhangi bir kısmını etkileyebilir, ancak genellikle ince bağırsak ve kalın bağırsağın son bölümlerini etkiler. Nedeni kesin olarak bilinmese de genetik, bağışıklık sistemi bozuklukları ve çevresel faktörler hastalığın gelişiminde rol oynayabilir.

Crohn Hastalığında Genel Beslenme İlkeleri

Hastalık, kişiden kişiye farklı belirtiler gösterebilir ve beslenme düzeni bu belirtilere göre bireyselleştirilmelidir. Temel amaç, semptomları hafifletmek, inflamasyonu azaltmak ve besin eksikliklerini önlemektir.

1. Atak Döneminde Beslenme

Atak döneminde bağırsaklar hassas olduğu için sindirimi kolay, düşük lifli ve düşük yağlı bir diyet önerilir:

• Önerilen Besinler:
  • Beyaz pirinç, patates püresi, makarna gibi kolay sindirilebilen karbonhidratlar.
  • Derisiz tavuk, balık gibi yağsız protein kaynakları.
  • Süzme yoğurt, laktozsuz süt veya laktozsuz ürünler.
  • İyi pişmiş sebzeler (örneğin havuç, kabak) ve kabuksuz meyveler (muz, elma püresi).
• Kaçınılması Gerekenler:
  • Çiğ sebzeler, kabuklu meyveler, kepekli tahıllar gibi yüksek lifli gıdalar.
  • Yağlı, kızartılmış yiyecekler ve baharatlı yiyecekler.
  • Kafein, alkol ve gazlı içecekler.

2. Remisyon Döneminde Beslenme

Bu dönemde bağırsaklar daha sakin olduğu için beslenme çeşitliliği artırılabilir. Ancak bireysel toleranslara dikkat edilmelidir:

• Lif Alımı: Yavaş yavaş artırılabilir. Örneğin, pişmiş sebzeler ve soyulmuş meyveler eklenebilir.
• Yağ: Orta zincirli trigliseritler (MCT) içeren yağlar tercih edilebilir.
• Probiyotikler ve Prebiyotikler: Bağırsak florasını desteklemek için fermente gıdalar (örneğin kefir, probiyotik yoğurt) önerilebilir.
• Takviyeler: Vitamin D, B12, demir, çinko gibi eksikliklerin giderilmesi için doktor önerisiyle takviyeler alınabilir.

3. Kaçınılması Gereken Besinler ve Durumlar

• Laktoz: Laktoz intoleransı yaygındır, bu nedenle süt ürünleri sınırlandırılabilir.
• Baharat ve Aşırı Tuz: İnflamasyonu artırabileceği için dikkatli tüketilmelidir.
• Aşırı Şeker: Şekerli yiyecekler ve içeceklerden kaçınılmalıdır.

4. Sıvı Alımı

Dehidrasyonu önlemek için bol sıvı alınmalıdır. Özellikle ishal sık görüldüğü için elektrolit dengesi korunmalıdır.

5. Kişiselleştirilmiş Yaklaşım

Her bireyin Crohn hastalığına tepkisi farklıdır. Gıda günlüğü tutarak hangi besinlerin semptomları tetiklediği belirlenmelidir.

6. Hastalığa Özel Diyetler

• Düşük FODMAP Diyeti: Bağırsakta gaz ve şişkinlik hissini azaltabilir.
• Elemental veya Eliminasyon Diyeti: Şiddetli ataklarda doktor gözetiminde uygulanabilir.

Crohn hastalığı olan bireylerin mutlaka bir gastroenterolog ve diyetisyen ile çalışması önerilir. Bu şekilde hastalık yönetimi daha etkili olur.

İnstagram linkimiz